Website voor de  'Sectie Ter Haar'

Van de Nederlandse Entomologische Vereniging


Insecten

  • Wat zijn insecten?
  • Insectengroepen
  • Evolutie 


Lepidoptera

  • De schubvleugeligen
  • Micro vs macro lepidoptera
  • Dag en nachtvlinders
  • Evolutie
  • Nieuwste taxonomische inzichten


Onderwerp

Verspreiding van de verschillende morphs van Biston betularia

Auteur

Ruud Vis

Datum

04-04-2015

Mededeling

Ruud Vis geeft een presentatie over de Biston betularia (Linnaeus, 1758)

 

In aansluiting op mijn stukje in Franje 18 (35)-februari 2015 , gebaseerd op  164 waarnemingen, was de suggestie van Willem Oosterhof om op Waarneming.nl te kijken een doorbraak. In de kortste keer kon ik beschikken over 1075 waarnemingen van 830 vindplaatsen, welke aan de hand van foto’s konden worden ingedeeld in de morphs  nominaat, carbonaria en insularia.(Zie bijgevoegde foto's)

  • Ben van As
  • Stieneke Bontsema
  • Maurice Franssen
  • Tineke Kramer
  • Sandra Lamberts
  • Lothar Rutten
  • Piet van Son
  • Henk en Joke Stuurman
  • Barry Teunissen
  • Waarneming .nl (http://waarneming.nl)

 

Bekijken we nu het verloop van de morphs van 1963-1964, Oostvoorne met de nieuwe gegevens, dan is de morph carbonaria van 73% teruggelopen naar 21% en de nominaat gestegen van 4% tot 54%. (fig. 1).

Tenslotte kon op basis van de gegevens worden vastgesteld, dat de nominaat

in de noordelijke provincies 16,6% hoger is dan het landelijk gemiddelde. In de zuidelijke provincies is de nominaat 14,8% lager dan het landelijk gemiddelde. (fig. 2)

De verschillen zijn significant!

 

Naar de reden(en) van dat opvallende verschil tussen noord-en zuid Nederland kunnen we slechts gissen. Gedacht kan worden aan fijnstofconcentratie, ammoniakconcentratie, de jaarlijkse temperatuur etc. Een leuk onderwerp voor een masterstudent?

Kijken we dan tenslotte naar de verhouding in de loop der jaren van de morph insularia, dan blijkt een opvallende stabiliteit te bestaan (fig. 3). Insularia wordt veroorzaakt door een ander gen dan die van carbonaria en is genetisch dus niet een tussenvorm.Dit is mijn laatste bijdrage inzake de morphs van Biston betularia. Nogmaals hartelijk dank aan alle leden van Ter Haar, die voor gegevens hebben gezorgd.

 

Figuur 1: Verdeling van de morphs

 

Figuur 2: In de noordelijke provincies is de nominaat16,6% hoger dan het landelijk gemiddelde. In de zuidelijke provincies is de nominaat 14,8% lager dan het landelijk gemiddelde.

 

Figuur 3: Voor de morph insularia blijkt door de jaren heen een opvallende stabiliteit te bestaan.

Bijbehorende foto's

Biston betularia morps: Nominaat vorm

Biston betularia morps: vorm Carbonaria

Biston betularia morps: vorm Insularia

Deze mededeling bevat de volgende kenmerken in de database:

Besproken soorten

Biston betularia (Peper-en-zoutvlinder),

Besproken lokaties

Nederland,

Trefwoorden

Abberatie, Melanisme,

 

Zoek Soort

Nederlandse naam
Wetenschappelijke naam


Aan- of Afmelden